«Έφυγε» ο συνθέτης και μουσικολόγος Μιχάλης Αδάμης

• 
• 

Στις 21 Γενάρη, σε ηλικία 84 ετών, «έφυγε» από την ελληνική μουσική οικογένεια μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της μουσικής επιστήμης και τέχνης, ο Μιχάλης Αδάμης.  Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες της σύγχρονης ελληνικής μουσικής σκηνής και πρωτοπόρος στην ηλεκτρονική μουσική δημιουργία στην πατρίδα μας, ιδρύοντας το πρώτο εργαστήρι ηλεκτρονικής μουσικής δημιουργίας.  Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1929. Σπούδασε στο Ωδείο Πειραιώς βυζαντινή μουσική καθώς και Αρμονία. Στη συνέχεια μελέτησε Αντίστιξη και Σύνθεση στο Ελληνικό Ωδείο κοντά στον Γ. Α. Παπαϊωάννου. Παράλληλα με τις μουσικές του σπουδές σπούδασε και Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (Βοστώνη) τόσο στον τομέα της μουσικής σύνθεσης, όσο και στον τομέα της βυζαντινής μουσικής παλαιογραφίας.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ανέλαβε τη διεύθυνση της παιδικής χορωδίας των Ανακτόρων και τη Χορωδία Δωματίου Αθηνών καθώς και, λίγο αργότερα, τη διεύθυνση του μουσικού τμήματος του αμερικανικού Κολλεγίου Αθηνών.

Συνέθεσε πάνω από τριακόσια μουσικά έργα για χορωδία, για σόλο όργανα, για ορχήστρα, έργα μουσικής δωματίου, έργα ηλεκτρονικής μουσικής, επένδυσε μουσικά παραστάσεις αρχαίου δράματος και γενικότερα συνέθεσε πολύ σκηνική μουσική.

Κοντά του μαθήτευσαν πολλοί σύγχρονοι έλληνες συνθέτες, οι οποίοι συνεχίζοντας το έργο που αυτός ξεκίνησε, ενίσχυσαν τη θέση της ελληνικής μουσικής δημιουργίας στην παγκόσμια μουσική σκηνή.     

Παράλληλα με την έντονη συνθετική του δραστηριότητα, δημοσίευσε σημαντικότατες μελέτες που σχετίζονται με μορφολογικά, ιστορικά και ερμηνευτικά στοιχεία από τον επιστημονικό χώρο της βυζαντινής και μεταβυζαντινής μουσικολογίας. Χαρακτηριστικά μνημονεύουμε την εργασία του που παρουσίασε το 1972 στην Κοπεγχάγη και παρουσιάζει ένα δείγμα πολυφωνικής μουσικής του 15^ου αιώνα όπως ο ίδιος το μετέγραψε από βυζαντινό μουσικό κώδικα καθώς και τη μεταγραφή και ανασύσταση της ακολουθίας των Τριών Παίδων εν καμίνω .  

Υπήρξε ένας από τους βασικούς συντελεστές που διαμόρφωσαν το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου καθώς και ένας από τους πρώτους διδάσκοντές του. Για το μουσικό έργο που τόσο απλόχερα μας πρόσφερε, αναγορεύτηκε Επίτιμος διδάκτωρ του Ιονίου Πανεπιστημίου (1999) και Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών (2004).

Η αγάπη του Μιχάλη Αδάμη για τη μουσική σε καθήλωνε από την πρώτη στιγμή. Απλός αλλά συνάμα και αρχοντικός άνθρωπος. Ζούσε μέσα σε ηχοχρώματα  τα οποία οργανώνονταν σε μουσικές φόρμες που δημιουργούσε στα έργα του, προσφέροντας σε όλους τους ακροατές του ένα χαρακτηριστικό μουσικό άκουσμα στο οποίο πολλές φορές κατέθετε τη μεγάλη του αγάπη για τη βυζαντινή και την παραδοσιακή μας μουσική τέχνη. 

Το χειροκρότημα υπήρξε θερμό. Τα φώτα κλείνουν σιγά-σιγά αποχαιρετώντας τους τελευταίους επισκέπτες της παράστασης. Τα ηχοχρώματα ακόμα αντηχούν στους τοίχους της αίθουσας. Για μια ακόμη φορά ακούσαμε τη Νεφέλη Φωτεινή  για οκτάφωνη μεικτή χορωδία. Αυτή τη φορά όμως απουσίαζες?Καλό ταξίδι Δάσκαλε μας?

Σωτήρης Δεσπότης

Μουσικολόγος-Συνθέτης

Καθηγητής στο Mουσικό Σχολείο Γιαννιτσών